Lắp đặt van bi mặt bích đúng kỹ thuật có quan trọng không? Chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể gây rò rỉ, kẹt van hoặc hỏng hệ thống. Để đảm bảo an toàn và vận hành ổn định, cùng INOX TK tìm hiểu cách lắp đặt van bi mặt bích chuẩn kỹ thuật ngay sau đây.
Van bi mặt bích là gì?
Van bi mặt bích là loại van công nghiệp dùng để đón/mở dòng chảy trong đường ống inox công nghiệp, với cơ cấu đóng mở bằng một quả bi rỗng có lỗ xuyên tâm, cho phép dòng lưu chất đi qua khi bi xoay 90º.
Điểm đặc trưng của loại van này là kết nối bằng mặt bích inox ở hai đầu van, giúp liên kết chắc chắn với đường ống thông qua bulong và gioăng làm kín. Van thường được sản xuất theo tiêu chuẩn phổ biến như JIS, BS,…
Cấu tạo cơ bản gồm:
- Thân van
- Trục van
- Bi van (có lỗ xuyên tâm)
- Bộ điều khiển: Tay gạt, điều khiển điện, khí nén
- Gioăng làm kín
- Mặt bích

Hướng dẫn lắp đặt van bi mặt bích đúng kỹ thuật
Lắp đặt van bi mặt bích đúng kỹ thuật không chỉ giúp hệ thống vận hành hiệu quả mà còn giảm thiểu nguy cơ rò rỉ, kẹt van, hư hỏng sớm. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước:
Chuẩn bị trước khi lắp đặt
Kiểm tra sản phẩm trước khi lắp đặt
- Kiểm tra bề ngoài van có bị móp méo, rỉ sét, nứt, biến dạng hay không.
- Kiểm tra tem nhãn, model, tiêu chuẩn mặt bích JIS 10K, mặt bích BS PN16, kích thước DN có phù hợp với đường ống.
- Với van điều khiển, cần kiểm tra nguồn điện hoặc nguồn khí, hành trình, tín hiệu điều khiển.
Dụng cụ cần chuẩn bị
Trước khi tiến hành lắp đặt van bi mặt bích, việc chuẩn bị đầy đủ dụng cụ và vật tư không chỉ giúp thao tác diễn ra thuận lợi mà còn đảm bảo đúng kỹ thuật, an toàn tiết kiệm thời gian xử lý sự cố phát sinh.
- Cờ lê thường và cờ lê lực
- Bộ bu lông, đai ốc
- Gioăng làm kín Teflon
- Bàn chải thép hoặc khăn sạch
- Dung dịch vệ sinh công nghiệp
- Dụng cụ nâng/hạ (palang, xe nâng…)
- Găng tay, kính bảo hộ
Lưu ý: Luôn kiểm tra van và phụ kiện trước khi lắp. Không sử dụng sản phẩm móp méo, nứt vỡ, biến dạng.

Các bước lắp đặt van bi mặt bích chuẩn kỹ thuật
Bước 1: Làm sạch bề mặt tiếp xúc
- Dùng bàn chải thép và khăn sạch để vệ sinh bề mặt mặt bích trên đường ống và mặt tiếp xúc của van.
- Loại bỏ toàn bộ bụi bẩn, rỉ sét, dầu mỡ – vì chỉ cần một lớp mỏng dầu hay rỉ cũng có thể khiến gioăng không kín hoàn toàn.
- Kiểm tra và đặt gioăng làm kín đúng vị trí, đảm bảo không bị lệch, gập hoặc hở mép.
Bước 2: Căn chỉnh và lắp đặt van bi mặt bích vào vị trí
- Đặt van vào đúng giữa hai mặt bích, căn chỉnh trục van và trục ống thẳng hàng để tránh lực xiên.
- Với van lớn: không để van treo tự do mà phải có gối đỡ hoặc khung treo để không gây lực đè lên cổ van.
Bước 3: Siết bu lông đúng cách
- Dùng bu lông, đai ốc và long đền đồng bộ, siết từ từ theo hình sao (chéo đối xứng) để lực phân bổ đều.
- Không siết hết một bên rồi mới siết bên còn lại – dễ làm vênh mặt bích, lệch gioăng.
- Dùng cờ lê lực để siết bu lông theo đúng mô-men xoắn khuyến nghị (theo DN và chuẩn mặt bích).

Kết nối phần điều khiển (nếu có)
Van bi mặt bích điều khiển điện
- Kết nối dây điều khiển theo hướng dẫn kỹ thuật đi kèm van.
- Đảm bảo nguồn cấp phù hợp và ổn định.
- Nếu van thuộc loại điều khiển tuyến tính hoặc có giới hạn hành trình, cần cài đặt theo yêu cầu vận hành.
- Sau khi hoàn tất kết nối, thử thao tác đóng – mở để đảm bảo van hoạt động đúng.
Lưu ý: Mỗi hãng sẽ có sơ đồ và cách đấu dây riêng, cần tuân theo tài liệu kỹ thuật gốc, không tự suy đoán hoặc đấu thử.

Van bi mặt bích điều khiển khí nén
- Kết nối van với nguồn khí sạch thông qua bộ lọc – điều áp – bôi trơn để đảm bảo khí không lẫn bụi, ẩm hay dầu.
- Lắp thêm van điện từ hoặc thiết bị trung gian điều khiển nếu van cần tích hợp với hệ thống tự động hoặc điều khiển từ xa.
- Sau khi kết nối, cần kiểm tra độ kín, phản hồi đóng/mở và độ ổn định của van trước khi đưa vào vận hành.
Lưu ý: Chỉ cấp khí sau khi đã hoàn tất kiểm tra và siết chặt toàn bộ các vị trí lắp. Tuyệt đối không cấp khí sớm vì có thể gây rò rỉ hoặc hỏng thiết bị.

Kiểm tra và nghiệm thu sau khi lắp đặt van bi mặt bích
- Mở nhẹ hệ thống (nước/khí) để kiểm tra rò rỉ tại mối nối mặt bích và trục van.
- Vận hành thử: mở – đóng tay hoặc từ xa (với van điều khiển), quan sát tiếng động, độ trơn tru, phản hồi tín hiệu.
- Ghi lại thông số lắp đặt, thời gian, vị trí van, điện áp sử dụng để tiện bảo trì về sau.
Cách vận hành van bi mặt bích hiệu quả
Kiểm tra trước khi vận hành
- Trước khi đưa vào sử dụng, cần đảm bảo:
- Van đã được lắp đúng tiêu chuẩn, siết bu lông đều, không rò rỉ tại các mặt bích.
- Hướng lắp đặt van trùng với chiều dòng chảy (theo mũi tên trên thân).
- Đối với van điều khiển, nguồn điện hoặc khí nén đã ổn định và đúng thông số.
Khởi động vận hành lần đầu
Tùy loại van mà cách thao tác ban đầu có sự khác biệt:
- Van bi mặt bích tay gạt: Dùng tay gạt xoay từ từ để kiểm tra độ trơn tru. Nếu cảm thấy kẹt, không nên cố xoay mạnh mà cần kiểm tra lại vị trí lắp và áp lực hệ thống.
- Van bi mặt bích điều khiển điện: Thử đóng – mở van bằng công tắc điều khiển hoặc tín hiệu từ hệ thống. Theo dõi phản hồi hành trình (mở hết – đóng hết) có chính xác hay không.
- Van bi mặt bích điều khiển khí nén: Cấp khí từ từ, đảm bảo khí sạch đi qua bộ lọc – điều áp – bôi trơn. Thao tác test đóng/mở và kiểm tra độ kín của các điểm kết nối khí.

Theo dõi sau khi vận hành
- Kiểm tra xem có rò rỉ tại mặt bích, trục van hoặc các điểm kết nối điều khiển không.
- Theo dõi tiếng ồn bất thường (van rung, đóng mở dứt khoát quá mạnh hoặc bị giật).
- Với hệ thống tự động, cần kiểm tra tín hiệu đầu vào – đầu ra ổn định.
Quy trình bảo trì van bi mặt bích đúng cách
Ngắt hệ thống an toàn
- Khóa van chính hoặc ngắt điện/khí nén hoàn toàn.
- Xả áp nếu cần để tránh rò rỉ trong khi thao tác.
Vệ sinh và kiểm tra bên ngoài
- Lau sạch thân van, trục, tay gạt.
- Kiểm tra tình trạng lớp sơn, dấu hiệu gỉ sét, bụi bẩn hoặc ăn mòn.

Kiểm tra điểm kết nối
- Siết lại các bu lông nếu phát hiện lỏng do rung.
- Kiểm tra tình trạng gioăng: nếu thấy rách, mòn – cần thay ngay để tránh rò rỉ.
Kiểm tra cơ cấu điều khiển
- Van tay gạt: kiểm tra trơn tru khi xoay, không kẹt hoặc quá cứng tay.
- Van điện: test tín hiệu vào – ra, hành trình đóng/mở.
- Van khí: test nguồn khí cấp, phản hồi van điện từ, độ kín khí.
Ghi nhật ký bảo trì
- Ghi lại ngày kiểm tra, người thực hiện, tình trạng van, các lỗi nếu có.
- Điều này giúp quản lý hệ thống dễ dàng, tránh bỏ sót hoặc trễ chu kỳ.
Những lỗi thường gặp trong quá trình lắp đặt van bi mặt bích
CÁC LỖI KHI LẮP ĐẶT VAN BI MẶT BÍCH & CÁCH KHẮC PHỤC | ||
Lỗi thường gặp | Nguyên nhân | Cách khắc phục |
Rò rỉ tại mặt bích | Siết bu lông không đều, lệch tâm, gioăng sai loại | Siết hình sao, thay gioăng, làm sạch mặt bích |
Van kẹt – không đóng/mở | Lắp lệch trục, dị vật trong thân van, không bảo trì | Vệ sinh van, test trước khi lắp, vận hành định kỳ |
Rò rỉ tại trục van | Gioăng trục mòn, siết quá chặt hoặc quá lỏng | Thay gioăng, siết vừa đủ lực, dùng đúng áp suất |
Van điều khiển không hoạt động | Sai điện áp, đấu dây sai, khí yếu hoặc bẩn | Kiểm tra điện/khí, đấu dây đúng sơ đồ |
Siết bu lông quá chặt | Không dùng cờ lê lực, siết lệch lực | Dùng cờ lê lực, siết theo mô-men chuẩn |
Lắp sai chiều dòng chảy | Không quan sát ký hiệu trên thân van | Lắp đúng theo mũi tên chỉ hướng dòng chảy |
Sai chuẩn mặt bích | Nhầm JIS, BS hoặc sai DN | Đo kiểm mặt bích, chọn đúng tiêu chuẩn |
Đóng không kín hoặc mở không hết | Hành trình sai, trục lắp lệch, gioăng kẹt | Hiệu chỉnh hành trình, kiểm tra trục và gioăng |
INOX TK – Nơi cung cấp van bi mặt bích uy tín
Bạn đang tìm van bi mặt bích tay gạt, điều khiển điện, khi nén đạt chuẩn JIS, BS?
INOX TK chuyên cung cấp các loại van bi mặt bích chính hãng, đầy đủ chủng loại từ tay gạt đến điều khiển điện, khí nén – đạt tiêu chuẩn JIS, BS, phù hợp cho nhiều hệ thống công nghiệp và dân dụng.
- Hàng có sẵn – tư vấn kỹ thuật chính xác
- Giao nhanh toàn quốc – hỗ trợ chọn đúng loại van theo nhu cầu
- Sản phẩm chất lượng cao – đầy đủ CO/CQ, bản vẽ, tài liệu kỹ thuật
Liên hệ INOX TK để nhận báo giá nhanh và hỗ trợ kỹ thuật tận tâm:
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- SĐT: 088.666.4291 (Ưu tiên liên hệ qua Zalo)
- SĐT: 088.666.2480 (Ưu tiên liên hệ qua Zalo)
