1. Van bướm inox điều khiển khí nén là gì?
Van bướm inox điều khiển khí nén là thiết bị dùng để đóng/mở và điều tiết dòng chảy trong đường ống, được chế tạo từ inox thép không gỉ và vận hành tự động nhờ bộ truyền động khí nén.
Khi nhận áp lực khí, bộ truyền động tạo mô-men xoắn xoay trục, khiến đĩa van mở hoặc đóng, kiểm soát lưu lượng chất lỏng hoặc khí một cách nhanh chóng và chính xác.
Ứng dụng
- Đường ống inox công nghiệp: Phù hợp cho hệ thống xử lý hóa chất, dẫn hơi, khí nén, hoặc nước thải chứa tạp chất ăn mòn.
- Đường ống inox vi sinh: Đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh nghiêm ngặt, đảm bảo độ sạch cho ngành chế biến thực phẩm, đồ uống, sữa, dược phẩm và mỹ phẩm.
Nhờ kết hợp độ bền cơ học, khả năng chống ăn mòn và tính tự động hóa, van bướm inox điều khiển khí nén là giải pháp tối ưu cho cả môi trường công nghiệp nặng lẫn ứng dụng vi sinh yêu cầu tiêu chuẩn cao.

2. Cấu tạo của van bướm inox điều khiển khí nén
Để lựa chọn và sử dụng hiệu quả, việc hiểu rõ cấu tạo của van bướm inox điều khiển khí nén là rất quan trọng. Loại van này được thiết kế thành một tổ hợp gồm ba phần chính: bộ truyền động khí nén, thân van bướm, và các phụ kiện điều khiển đi kèm.
2.1 Bộ truyền động khí nén
Củ khí AT là “trái tim” của van bướm inox điều khiển khí nén, có nhiệm vụ biến năng lượng khí nén thành chuyển động quay 90° để điều khiển đĩa van.
Cấu tạo chung:
- Vỏ: chế tạo từ hợp kim nhôm hoặc thép sơn tĩnh điện, bảo vệ cơ cấu bên trong khỏi va đập và môi trường.
- Piston: di chuyển nhờ áp lực khí, kết nối với cơ cấu bánh răng bên trong.
- Cơ cấu rack & pinion: biến chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay trục van.
- Lò xo hồi: có ở loại tác động đơn, giúp đưa van về vị trí an toàn khi mất khí.
Phân loại:
- Tác động đơn: Chỉ cần khí nén cho một chiều hoạt động, chiều còn lại do lò xo hồi. Phù hợp yêu cầu an toàn khi mất khí
- Tác động kép: Khí nén cấp vào cả hai chiều đóng/mở, tạo mô-men xoắn lớn hơn, thích hợp với van DN lớn hoặc áp suất cao.

2.2 Thân van bướm
Thân van là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với môi chất, quyết định độ bền và khả năng kín của van bướm điều khiển khí nén.
- Đĩa: bộ phận đóng/mở dòng chảy, xoay quanh trục van. Thường làm từ inox 304 hoặc inox 316 để chống ăn mòn.
- Trục: kết nối trực tiếp với actuator, yêu cầu độ cứng cao để chịu lực xoắn.
- Thân : chế tạo từ inox, với chức năng bả vệ các bộ phận bên trong
- Vòng làm kín: ôm sát đĩa để ngăn rò rỉ khi van đóng, vật liệu có thể là EPDM, PTFE, lựa chọn theo môi chất.
3. Nguyên lý hoạt động của van bướm điều khiển khí nén
Van bướm khí nén hoạt động dựa trên việc sử dụng áp lực khí nén để tạo mô-men xoắn, xoay trục van và điều khiển đĩa van đóng/mở dòng chảy. Bộ truyền động khí nén (pneumatic actuator) có hai dạng chính:
Tác động đơn:
- Khí nén được cấp vào để mở hoặc đóng van.
- Khi ngắt khí, lò xo bên trong tự động đưa van về vị trí ban đầu (mở hoặc đóng), đảm bảo an toàn trong trường hợp mất nguồn khí.
- Thường dùng ở các hệ thống yêu cầu van về vị trí an toàn khi sự cố xảy ra.
Tác động kép:
- Khí nén được cấp vào cả hai phía để đóng hoặc mở van.
- Không có lò xo hồi, nên cần khí nén ở cả hai chu trình vận hành.
- Thích hợp cho các hệ thống cần điều khiển linh hoạt, tiết kiệm khí hơn khi đóng/mở liên tục.
Cơ chế này giúp van bướm điều khiển khí nén đóng/mở nhanh, vận hành ổn định và dễ tích hợp với hệ thống điều khiển tự động.

4. Phân loại van bướm điều khiển khí nén
Trên thị trường, van điều khiển khí nén được sản xuất với nhiều biến thể khác nhau để đáp ứng yêu cầu đa dạng của các hệ thống công nghiệp. Việc phân loại giúp kỹ sư và người mua dễ dàng lựa chọn đúng loại van phù hợp với môi trường, áp suất và nhu cầu điều khiển.
4.1 Theo kiểu kết nối
Van bướm inox điều khiển khí nén có hai kiểu kết nối phổ biến:
THEO KIỂU KẾT NỐI | ||||
Phân loại | Kiểu kết nối | Đặc điểm | Ưu điểm | Ứng dụng phổ biến |
Van bướm inox điều khiển khí nén công nghiệp | Wafer (kẹp giữa) | Van kẹp giữa hai mặt bích, siết bulông xuyên qua. | Nhẹ, giá thấp, lắp nhanh. | Hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước thải, công nghiệp nhẹ. |
Lug (tai bắt bulông) | Có các tai ren bắt bulông vào đường ống. | Dễ tháo từng đoạn ống để bảo trì. | Nhà máy, đường ống công nghiệp vừa–lớn. | |
Flanged (mặt bích toàn thân) | Thân van có mặt bích nguyên khối theo tiêu chuẩn kết nối. | Kín khít cao, chịu áp lực lớn, độ bền cao. | Công nghiệp nặng, hệ thống áp suất trung bình–cao. | |
Van bướm inox điều khiển khí nén vi sinh | Clamp | Kết nối bằng ngàm kẹp, tháo lắp nhanh. | Dễ vệ sinh, bảo trì; không cần dụng cụ đặc biệt. | Đường ống inox vi sinh, nhà máy thực phẩm–đồ uống. |
Hàn | Hàn trực tiếp vào đường ống. | Kín tuyệt đối, không rò rỉ. | Hệ thống vi sinh cố định, yêu cầu vệ sinh cao. | |
Rắc co | Kết nối bằng khớp rắc co, tháo rời dễ dàng. | Tiện bảo trì, vệ sinh định kỳ. | Đường ống vi sinh có tần suất tháo lắp cao. |
4.2 Theo vật liệu thân và đĩa
Van bướm inox điều khiển khí nén thường được chế tạo từ inox 304 hoặc inox 316:
- Inox 304: Chống ăn mòn tốt trong môi trường nước, khí, hơi; giá thành hợp lý, phù hợp với đa số ứng dụng công nghiệp.
- Inox 316: Có bổ sung Molypden (Mo), khả năng chống ăn mòn vượt trội trong môi trường muối, clo và hóa chất; thích hợp cho môi trường khắc nghiệt.
4.3 Theo chức năng điều khiển
Dựa vào cách thức vận hành, van bướm khí nén inox được chia thành:
- Tác động đơn: Cấp khí để vận hành, ngắt khí lò xo tự hồi về vị trí an toàn.
- Tác động kép: Cấp khí cho cả hai chiều đóng/mở, điều khiển linh hoạt hơn.

5. Lắp đặt, vận hành và bảo trì van bướm inox điều khiển khí nén
Để van bướm inox điều khiển khí nén hoạt động ổn định, bền lâu và an toàn, cần thực hiện đúng quy trình lắp đặt, vận hành và bảo trì theo hướng dẫn kỹ thuật chung.
5.1 Lắp đặt
Khi lắp đặt van bướm inox điều khiển khí nén, cần lưu ý:
- Đảm bảo đường ống sạch, không có tạp chất gây kẹt hoặc hỏng seat van.
- Lắp van ở vị trí dễ tiếp cận để thuận tiện cho bảo trì và điều chỉnh.
- Giữ đồng tâm giữa thân van và đường ống, tránh siết lệch gây hỏng đĩa hoặc trục.
- Gắn bộ truyền động khí nén (tác động đơn hoặc tác động kép) đúng trục, đảm bảo khớp với tiêu chuẩn lắp ISO 5211.
- Kiểm tra độ kín trước khi đưa vào vận hành.
5.2 Vận hành
Trong quá trình vận hành van bướm inox điều khiển khí nén:
- Cấp khí nén đúng áp suất theo thông số thiết kế.
- Chạy thử vài chu kỳ đóng/mở để kiểm tra độ mượt và khả năng đáp ứng.
- Với van tác động đơn, đảm bảo hệ thống khí nén có áp lực ổn định để van trở về vị trí an toàn khi mất khí.
- Với van tác động kép, đảm bảo cấp khí đầy đủ cho cả hai chiều đóng và mở.
5.3 Bảo trì định kỳ
Bảo trì đúng cách giúp van bướm inox điều khiển khí nén duy trì hiệu suất lâu dài:
- Hằng tuần: Xả nước trong bộ lọc khí, kiểm tra áp suất cấp khí.
- Hằng tháng: Kiểm tra seat, đĩa, trục và bộ truyền động để phát hiện hư hỏng hoặc rò rỉ.
- Định kỳ 6 tháng – 1 năm: Bôi trơn các chi tiết cơ khí bên trong actuator (nếu được nhà sản xuất khuyến cáo) và vệ sinh toàn bộ van.
- Khi bảo trì lớn, tháo bộ truyền động để kiểm tra tình trạng piston, lò xo và các chi tiết truyền động bên trong.

6. Ưu điểm và nhược điểm của van bướm inox điều khiển khí nén
Việc nắm rõ ưu và nhược điểm sẽ giúp người dùng lựa chọn và ứng dụng van bướm inox điều khiển khí nén một cách hợp lý, tối ưu chi phí và hiệu quả vận hành.
6.1 Ưu điểm
Van bướm inox điều khiển khí nén mang nhiều ưu điểm nổi bật so với các loại van khác:
- Giá thành hợp lý: Đặc biệt cạnh tranh khi so với van bi inox điều khiển khí nén ở cùng kích thước.
- Vận hành nhanh và an toàn: Thời gian đóng/mở thường chỉ 1–3 giây, không phát sinh tia lửa điện, phù hợp môi trường dễ cháy nổ.
- Đa dạng vật liệu và kiểu kết nối: Đáp ứng nhiều môi trường: nước, khí, hơi, hóa chất nhẹ, môi trường ăn mòn.
- Dễ bảo trì và thay thế phụ kiện: Cấu tạo đơn giản, phụ tùng sẵn có.
6.2 Nhược điểm
Bên cạnh ưu điểm, van bướm inox điều khiển khí nén cũng có những hạn chế cần lưu ý:
- Độ kín kém hơn van bi: Không phù hợp các ứng dụng yêu cầu độ kín tuyệt đối.
- Điều tiết lưu lượng kém chính xác hơn van cầu: Không phải lựa chọn tối ưu cho hệ thống cần điều khiển cực kỳ chính xác.
- Hạn chế về áp suất làm việc: Thường phù hợp áp suất thấp và vừa (PN10–PN16), không thích hợp cho áp suất siêu cao.
7. Ứng dụng thực tế của van bướm inox điều khiển khí nén
Van bướm inox điều khiển khí nén được sử dụng rộng rãi nhờ khả năng đóng/mở nhanh, vận hành an toàn và chi phí hợp lý. Một số ứng dụng tiêu biểu:
- Cấp thoát nước – xử lý nước thải: Lắp tại tuyến ống chính, bể chứa, trạm bơm để điều khiển lưu lượng.
- Hơi và nhiệt: Điều khiển dòng hơi bão hòa, khí nóng trong nhà máy điện, hệ thống gia nhiệt.
- Công nghiệp hóa chất: Dùng cho dung dịch, khí, hơi có tính ăn mòn nhẹ.
- Khai khoáng – xi măng: Điều khiển dòng bùn loãng, nước tuần hoàn; kết cấu đơn giản, ít bị kẹt.
- Ngành vi sinh – thực phẩm: Có dòng van bướm inox vi sinh điều khiển khí nén đạt tiêu chuẩn vệ sinh, phù hợp sản xuất sữa, bia, nước giải khát, dược phẩm.

8. FAQ – Câu hỏi thường gặp về van bướm inox điều khiển khí nén
Câu 1: Van bướm inox điều khiển khí nén có thể dùng cho áp suất cao không?
Thông thường, van bướm inox điều khiển khí nén phù hợp với áp suất thấp và vừa (PN10–PN16). Nếu dùng cho áp suất cao hơn, nên chọn loại flanged có thân và đĩa bằng inox, seat chịu áp, đồng thời kiểm tra thông số kỹ thuật của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn.
Câu 2: Van bướm inox điều khiển khí nén có tuổi thọ bao lâu?
Tuổi thọ phụ thuộc vào vật liệu chế tạo, môi trường làm việc và chế độ bảo trì. Với vận hành đúng kỹ thuật và bảo trì định kỳ, van bướm inox điều khiển khí nén có thể sử dụng ổn định từ 5–10 năm hoặc lâu hơn.
Câu 3: Có cần lắp bộ lọc khí cho van bướm inox điều khiển khí nén không?
Có. Bộ lọc – điều áp – bôi trơn (FRL) giúp loại bỏ tạp chất và nước trong khí nén, đảm bảo van bướm inox điều khiển khí nén vận hành trơn tru, kéo dài tuổi thọ bộ truyền động và giảm hỏng hóc.
9. Liên hệ & Cam kết từ Inox TK
Khi tìm kiếm van bướm inox điều khiển khí nén chất lượng cao cho hệ thống công nghiệp, việc lựa chọn nhà cung cấp uy tín là yếu tố quyết định hiệu quả và độ bền của toàn bộ thiết bị. Inox TK là đơn vị chuyên cung cấp van bướm điều khiển khí nén chính hãng, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và nhu cầu vận hành khắt khe của nhiều ngành công nghiệp.
Cam kết từ Inox TK:
- Sản phẩm nhập khẩu chính hãng: Tất cả van bướm inox điều khiển khí nén được nhập trực tiếp từ nhà sản xuất, kèm đầy đủ CO–CQ.
- Kho hàng lớn, đa dạng: Kích thước, nhiều vật liệu (gang, inox, PVC) và seat (EPDM, PTFE) phù hợp mọi môi trường.
- Đối tác uy tín: Cung cấp cho Habeco, Sabeco, Vinamilk, Cozy, Dược Hoa Linh, IDP… khẳng định năng lực và thương hiệu.
- Tư vấn – báo giá nhanh: Kỹ sư giàu kinh nghiệm hỗ trợ chọn đúng sản phẩm, phản hồi và báo giá nhanh, đảm bảo tiến độ.
Liên hệ ngay INOX TK để được tư vấn và báo giá:
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- SĐT: 088.666.4291 (Ưu tiên liên hệ qua Zalo)
- SĐT: 088.666.2480 (Ưu tiên liên hệ qua Zalo)
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.