Van bi mặt bích điều khiển khí nén là gì?
Van bi mặt bích điều khiển khí nén là loại van công nghiệp tự động, sử dụng bộ truyền động khí nén để điều khiển bi van xoay đóng/mở dòng chảy. Phần thân van được kết nối vào hệ thống đường ống bằng mặt bích inox tiêu chuẩn như BS PN16, JIS 10K tùy theo hệ thống.
Van hoạt động dựa trên áp suất khí nén cấp vào bộ điều khiển (actuator). Khi khí nén tác động lên các piston bên trong, sẽ tạo ra chuyển động xoay 90° lên trục van – từ đó xoay bi van sang trạng thái mở hoặc đóng. Van có thể vận hành theo chế độ ON/OFF tùy theo yêu cầu.

Thông số kỹ thuật của van bi mặt bích điều khiển khí nén
Dưới đây là chi tiết thông số kỹ thuật của van bi mặt bích điều khiển khí nén:
- Kích thước có sẵn: DN15-DN200
- Vật liệu: Inox 304
- Kiểu kết nối: Mặt bích
- Tiêu chuẩn: JIS 10K, BN PN16
- Áp suất làm việc: Max 16 bar
- Kiểu tác động: Tác động đơn hoặc tác động kép
- Vật liệu gioăng: Teflon
- Kiểu đóng mở: ON/OFF
- Môi trường làm việc: Nước, khí, hoá chất,….
- Xuất xứ: Trung Quốc

Cấu tạo chi tiết của van bi mặt bích điều khiển khí nén
Van bi lắp bích điều khiển khí nén gồm 2 phần chính:
Các bộ phận trong thân van bi mặt bích điều khiển khí
Thân van
- Là phần vỏ chính bao quanh bi van, được gia công chắc chắn từ inox thép không gỉ.
- Nhiệm vụ: Chịu toàn bộ áp lực từ dòng chảy và bảo vệ các bộ phận bên trong.
- Thiết kế hai đầu mặt bích BS PN16, mặt bích JIS 10K để kết nối vào đường ống.
Mặt bích
- Là hai mặt ngoài của thân van, có lỗ bu-lông để siết vào đường ống inox công nghiệp.
- Nhiệm vụ: Tạo liên kết cơ học chắc chắn giữa van và hệ thống ống.
- Giúp tháo lắp, bảo trì dễ dàng hơn so với nối ren.
Bi van (Ball)
- Là một quả cầu inox tròn, khoét lỗ xuyên tâm.
- Khi bi xoay 90°, lỗ này sẽ song song (mở) hoặc vuông góc (đóng) với dòng chảy.
- Giúp kiểm soát lưu lượng chính xác, đóng kín hoàn toàn.
Trục van (Stem)
- Là trục nối từ bi van lên đến bộ điều khiển khí nén.
- Nhiệm vụ: Truyền mô-men xoắn từ bộ truyền động để xoay bi van.
- Trục có gioăng làm kín để tránh rò rỉ tại vị trí kết nối.
Gioăng làm kín (Seat/Gasket)
- Là vòng đệm nằm giữa bi van và thân van.
- Vật liệu thường là Teflon.
- Nhiệm vụ: Đảm bảo van kín tuyệt đối, không rò rỉ lưu chất khi đóng.
Bộ điều khiển khí nén (gắn phía trên)
- Là phần truyền động chính của van.
- Sử dụng khí nén để điều khiển việc mở/đóng van nhanh và chính xác.

Các bộ phận trong bộ điều khiển khí nén (đầu khí nén AT)
Chi tiết các bộ phận trong đầu khí nén AT trong van bi điều khiển khi nén nối bích:
Piston
- Gồm 2 piston đối xứng nằm trong thân khí nén.
- Khi khí được cấp vào, piston sẽ di chuyển tạo ra lực đẩy lên thanh răng.
- Vật liệu thường là hợp kim nhôm hoặc thép cường lực.
Thanh răng (Rack)
- Gắn trực tiếp với piston, có các răng cưa để ăn khớp với trục răng.
- Khi piston chuyển động tuyến tính, thanh răng sẽ tịnh tiến và đẩy trục răng quay.
Trục răng (Pinion)
- Là bánh răng tròn nằm ở giữa.
- Khi bị đẩy bởi thanh răng, trục răng sẽ quay và kéo trục van xoay theo góc 90°.
- Đây là bộ phận truyền chuyển động từ piston xuống van.
Cổng cấp khí nén
- Là các lỗ để dẫn khí nén vào bộ điều khiển.
- Gồm 2 cổng (thường ký hiệu A và B) dùng cho van tác động kép.
- Một cổng để mở, một cổng để đóng (đảo chiều cấp khí).
Thân bộ khí nén (Housing)
- Là lớp vỏ ngoài bảo vệ toàn bộ cơ cấu bên trong.
- Làm từ hợp kim nhôm sơn tĩnh điện, có khả năng chịu áp lực cao và chống ăn mòn.
- Có thể lắp thêm các phụ kiện như công tắc hành trình, van điện từ, bộ định vị tuyến tính…

Phân loại van bi mặt bích điều khiển khí nén
Để lựa chọn đúng loại van phù hợp với hệ thống, việc hiểu rõ cách phân loại van bi mặt bích điều khiển khí nén là rất quan trọng. Dưới đây là các tiêu chí phân loại phổ biến giúp người dùng dễ dàng nhận diện và ứng dụng hiệu quả.
Theo tiêu chuẩn
Tiêu chuẩn JIS 10K
Tìm hiểu van bi mặt bích điều khiển khí nén JIS 10K:
- Tiêu chuẩn kết nối: JIS B2220 – tiêu chuẩn công nghiệp Nhật Bản.
- Áp suất danh định: 10 kgf/cm².
- Vật liệu thông dụng: Inox 304, inox 316.
- Đặc trưng: Mặt bích mỏng, nhẹ, dễ lắp đặt, chi phí thấp.
- Ứng dụng phổ biến: Hệ thống nước sạch, xử lý nước thải – đặc biệt trong các nhà máy dùng thiết bị Nhật.
Tiêu chuẩn BS PN16
Dưới đây là thông tin về van bi mặt bích điều khiển khi nén BS PN16:
- Tiêu chuẩn kết nối: BS 4504 – tiêu chuẩn của Anh/Châu Âu.
- Áp suất danh định: PN16 = 16 bar.
- Vật liệu thông dụng: Inox 304/316.
- Đặc trưng: Mặt bích dày hơn, chịu áp cao, độ an toàn cơ học tốt hơn.
- Ứng dụng phổ biến: Nhà máy hơi, hóa chất, dầu, hệ thống khí nén và công nghiệp nặng,…

Phân loại theo kiểu tác động khí nén
Cơ cấu tác động của bộ điều khiển khí nén ảnh hưởng đến cách van vận hành và độ an toàn trong quá trình sử dụng.
Tác động đơn
Nguyên lý
- Cấp khí nén để đóng hoặc mở van.
- Khi ngắt khí, lò xo hồi trong actuator sẽ tự đưa van về vị trí ban đầu (thường là đóng).
Cấu tạo actuator: Có tích hợp lò xo hồi bên trong, dạng piston đối xứng 2 bên.
Ưu điểm
- An toàn khi mất khí đột ngột.
- Thường dùng cho hệ thống cần trạng thái mặc định (fail-safe).
Nhược điểm
- Giá thành cao hơn.
- Yêu cầu áp suất khí nén cao hơn để thắng lực lò xo.

Tác động kép (Double Acting)
Nguyên lý
- Cấp khí nén vào một đầu để mở van, cấp vào đầu còn lại để đóng.
- Không có lò xo hồi – khi mất khí, van giữ nguyên trạng thái cuối cùng.
Cấu tạo actuator: Gồm piston đôi và thanh răng truyền động, không có bộ lò xo.
Ưu điểm
- Hoạt động ổn định, đóng/mở nhanh.
- Ít tiêu hao khí nén, giá thành thấp hơn loại tác động đơn.
Nhược điểm: Không tự đóng/mở khi mất khí.
Lưu ý khi lựa chọn
- Chọn chuẩn kết nối (JIS 10K hoặc BS PN16) theo tiêu chuẩn đường ống sẵn có trong hệ thống.
- Chọn kiểu tác động (tác động đơn hoặc kép) theo yêu cầu vận hành (an toàn khi mất khí hay không).
Nguyên lý hoạt động của van bi mặt bích điều khiển khí nén
Van bi mặt bích điều khiển khí nén hoạt động dựa trên nguyên lý truyền động bằng áp lực khí nén để xoay bi van, giúp điều khiển dòng chảy đóng – mở tự động.
Cơ chế vận hành:
-
Khí nén được cấp vào bộ điều khiển (actuator).
-
Đối với tác động đơn: Chỉ cần cấp khí cho một chu trình (mở hoặc đóng); khi ngắt khí, lò xo hồi vị sẽ đưa van về trạng thái ban đầu.
-
Đối với tác động kép: Cần cấp khí cho cả hai chu trình mở và đóng.
-
- Pít-tông di chuyển tạo lực đẩy, kéo theo thanh răng (rack) chuyển động tuyến tính.
- Thanh răng ăn khớp với trục răng (pinion). Khi thanh răng dịch chuyển, trục pinion xoay theo, từ đó truyền lực quay xuống trục van.
- Bi van xoay 90 độ, đưa lỗ bi thẳng hàng (mở) hoặc vuông góc (đóng) với dòng chảy.

Những lỗi thường gặp khi sử dụng van bi mặt bích điều khiển khí nén
CÁC LỖI THƯỜNG GẶP KHI VẬN HÀNH VAN BI ĐIỀU KHIỂN KHÍ NÉN | ||
Lỗi thường gặp | Nguyên nhân chính | Cách xử lý cơ bản |
Bộ điều khiển không hoạt động |
|
|
Bộ điều khiển hoạt động nhưng không đủ lực |
|
|
Bộ điều khiển hoạt động nhưng van không đóng/mở |
|
|
Ứng dụng của van bi mặt bích điều khiển khí nén
Van bi mặt bích điều khiển khí nén được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống tự động hóa, đặc biệt ở những nơi cần đóng mở nhanh, chính xác, vận hành liên tục và chịu áp lực lớn. Dưới đây là các nhóm ứng dụng phổ biến nhất:
Ngành nước & môi trường
- Trạm xử lý nước thải, nước cấp, nước sinh hoạt, nước RO.
- Hệ thống lọc – tuần hoàn nước trong nhà máy, hồ bơi, bể chứa.
- Ứng dụng trong ngành thủy lợi, thủy điện, tưới tiêu công nghiệp.
Ngành hơi nóng & nhiệt
- Đường ống dẫn hơi nóng, lò hơi, hệ thống gia nhiệt.
- Dây chuyền hấp, sấy, ép nhiệt, xông hơi trong công nghiệp dệt, nhuộm, thực phẩm.
- Các hệ thống điều áp nhiệt độ tự động.
Ngành khí & hóa chất
- Dẫn khí nén, khí CO₂, khí oxy, khí công nghiệp và khí dễ cháy.
- Xử lý hóa chất ăn mòn, dung môi, chất tẩy rửa, chất lỏng nguy hiểm.
Các ngành công nghiệp khác
- Nhà máy xi măng, luyện kim, gạch men, xử lý vật liệu.
- Các hệ thống yêu cầu điều khiển đóng mở nhanh từ xa.

Ưu điểm van bi mặt bích điều khiển khí nén
- Đóng mở nhanh.
- Tự động hóa, không cần thao tác như van bi mặt bích tay gạt.
- Lắp đặt linh hoạt: phù hợp vị trí cao, chôn ngầm, hẹp.
- Hoạt động tốt trong môi trường độc hại, nguy hiểm.
- Đa dạng tư thế lắp đặt: ngang, đứng, nghiêng, ngược.
- Không gây ô nhiễm, an toàn cho môi trường.
- Tiết kiệm năng lượng hơn so với van điện.
- Dễ tích hợp với điều khiển điện, PLC.
- Giá thành hợp lý, rẻ hơn van bi mặt bích điều khiển điện.

Địa chỉ cung cấp van bi khí nén mặt bích uy tín, bảo hành đầy đủ tại Việt Nam
Nếu bạn đang tìm kiếm van bi mặt bích điều khiển khí nén chất lượng cao, đúng tiêu chuẩn kỹ thuật và được bảo hành rõ ràng, INOX TK là địa chỉ đáng tin cậy hàng đầu tại Việt Nam.
- Hàng chính hãng, chất lượng cao
- Đầy đủ chủng loại, size
- Giao hàng toàn quốc
- Hỗ trợ kỹ thuật tận tâm
Liên hệ ngay INOX TK để được hỗ trợ nhanh chóng:
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- SĐT: 088.666.4291 (Ưu tiên liên hệ qua Zalo)
- SĐT: 088.666.2480 (Ưu tiên liên hệ qua Zalo)
Reviews
There are no reviews yet.